Nederlands
De strijd tegen de “bachaqueros” in Venezuela: de grote mieren blijven buiten schot
- 27 August 2015
Een “bachaco” is een soort mier die onder andere bladeren snijdt en enorme vrachten met zich meedraagt. In Venezuela ontstond een tijd geleden een fenomeen waarbij mensen grote hoeveelheden goederen aan gecontroleerde prijzen gingen opkopen in supermarkten en staatswinkels, om die dan op straat verder te verkopen aan woekerprijzen. Aan de Colombiaanse grens worden deze goederen ook gebruikt voor bijzonder winstgevende smokkel. Men is die mensen “bachaqueros” gaan noemen, vanwege het groot aantal goederen dat ze met zich meedragen.
Vele “bachaqueros” doen het uit puur winstbejag, anderen zelfs georganiseerd en met politieke doeleinden om schaarste aan producten te veroorzaken. Sommigen worden er zelfs voor betaald. Er zijn er echter ook anderen die zich aan het avontuur wagen omdat door de economische oorlog het voor heel wat families moeilijk is de eindjes aan elkaar te knopen.
Natuurlijk zijn deze praktijken illegaal en houden ze de schaarste in stand. Er mag dan ook best tegen opgetreden worden. Maar ze zijn niet de grootste oorzaak van de economische problemen in Venezuela. Als de grote winkelketens niet toestaan dat een persoon enorme hoeveelheden opkoopt (wettelijk mag dat trouwens niet) dan kunnen de “bachaqueros” nooit de winkels leegkopen.
De regering Maduro is nu begonnen met het repressief optreden tegen de Colombiaanse “bachaqueros”. De grens met Colombia werd afgesloten. Niet enkel vanwege de smokkel, maar ook omdat er regelmatig intrusie is van Colombiaanse paramilitairen die dood en verderf zaaien in het grensgebied. Ze zijn vaak ook mee betrokken in de smokkelpraktijken. Ook leden van de Venezolaanse grenspolitie en het leger zijn betrokken en corrupt, als gevolg van de nog steeds diep gewortelde bureaucratie. Het zou anders niet mogelijk zijn dat er enorme hoeveelheden goederen illegaal de grens passeren. Een “chavistisch” kolonel van het Venezolaanse leger (José Martín Raga) die het probleem van corruptie binnen de eigen legereenheden en de politie aanklaagde, werd prompt gearresteerd. Onder druk van een intense verontwaardiging op de sociale media werd hij weer vrijgelaten, maar hij werd wel uit zijn functie ontslagen. Dit is volledig in strijd met de ideeën van Hugo Chávez, die er meermaals op hamerde dat zelfkritiek van essentieel belang is voor het overleven van de Revolutie.
Het gevolg is nu dat duizenden Colombianen, die op de vlucht zijn voor het geweld in Colombia, of op zoek zijn naar een beter leven in Venezuela, het land niet meer in mogen en in erbarmelijke omstandigheden vast zitten aan de grens (zie foto). Ondanks de economische oorlog zijn er veel betere sociale voorzieningen en is er veel minder armoede in Venezuela dan in Colombia. Vroeger stelde Venezuela zich solidair op met het Colombiaanse volk. Daar lijkt nu een einde aan te komen.
Aan de Venezolaanse kant van de grens zijn politie- en legereenheden begonnen met een “grote kuis” in de dorpen. In die dorpen wonen vele al dan niet “legale” Colombianen. Iedereen wordt zonder uitzondering uit zijn huis gezet. Maduro wist daarover het volgende te zeggen: “Daar blijft geen enkel huis overeind staan, en als er fatsoenlijke mensen zijn zal de regering hen een appartement geven. Huis na huis! Wie arbeider is en mensen die legaal zijn, krijgen een appartement. Maar er blijft daar geen huis overeind”(i). Alsof alle dorpsbewoners “bachaqueros”, gangsters of paramilitairen zijn. Alsof er enkel aan de Colombiaanse grens “bachaqueros” zijn. Het probleem doet zich namelijk voor in heel het land en de meesten zijn Venezolanen. Op dit ogenblijk werden al bijna achthonderd Colombianen zonder geldige papieren, gewone mensen, het land al uitgezet. Tien vermoedelijke paramilitairen werden opgepakt.(ii) Slecht een zeer klein deel van de slachtoffers van deze operatie dus.
Door het hele gebeuren zien we een zeer ernstig nevenverschijnsel in Venezuela en ook op de sociale media. Er ontstaat een vorm van diepe haat en xenofobie vanwege vele Venezolanen tegen de Colombiaanse bevolking. Dit is volledig onterecht, want zij zijn niet de schuldigen van de economische crisis in Venezuela.
En ondertussen wrijft Colombiaans president Santos zich in de handen en misbruikt hij de situatie om zichzelf een masker van de grote verdediger van de mensenrechten op te zetten en zegt hij dat de gedeporteerden goed opgevangen zullen worden in Colombia. Natuurlijk is dat een leugen, het welzijn van zijn bevolking heeft hem nooit geïnteresseerd.
En toch is er hier en daar resultaat te merken. Er zijn in de grensstreek weer meer producten in de winkels. Dat is ook logisch als je de grens sluit. Het smokkelen valt dan voorlopig even stil. De keerzijde is dat vele onschuldige mensen het slachtoffer zijn van de operatie. Bovendien zal deze actie op langere termijn geen enkel nut hebben.
De economische crisis in Venezuela wordt in de eerste plaats niet veroorzaakt door smokkel, of door de kleine opportunistische straatverkopers, maar door de sabotage vanwege de grote bedrijven, de distributieketens en de multinationals, die goederen achterhouden, weigeren te importeren, of te produceren. Toch krijgen ze miljoenen dollars aan gunsttarief van de regering om goederen of grondstoffen in te voeren. Vaak doen ze dat dus niet, of de goederen komen niet op de (Venezolaanse) markt terecht, of ze worden verkocht aan woekerprijzen met enorme winstmarges. De verkoopsprijs berekenen ze immers niet aan gunsttarief, maar ze gebruiken daarvoor de veel duurdere parallelle dollarkoers. Van de prijscontroles trekken ze zich niets aan. Zo worden vele producten onbetaalbaar voor de gewone bevolking. Een voorbeeld: een kilo vlees kost al vlug 1.300 Bs (iii) (gereguleerde prijs: 250 Bs), terwijl een minimum maandloon ongeveer 7.400 Bs bedraagt.
De echte “bachaqueros” zijn dus de privébedrijven die instaan voor de productie, import en distributie van (basis)goederen in Venezuela. De grootste “bachaquero” in Venezuela is Lorenzo Mendoza, eigenaar van Venezuela’s grootste voedselbedrijf (Polar), die al jaren actief meewerkt aan de economische sabotage, goederen achterhoudt of verrekt ze op de markt te brengen, en wiens bedrijf zelfs actief betrokken was bij de patronale lock-out in 2002-2003. Mendoza juichte ook de staatsgreep in 2002 tegen President Chávez toe.(iv)
De oplossing van de economische crisis in Venezuela ligt in een strenge aanpak van de grote ondernemers, zij zijn de gangsters die de ellende veroorzaken, die het volk zonder eten en medicijnen zetten. De grote bedrijven die in overtreding gaan moeten prompt onteigend worden en onder arbeiderscontrole komen, ze mogen gewoon niet de kans krijgen het land verder te destabiliseren. Bovendien moeten de corrupte elementen in het leger, de politie, de partij en het staatsapparaat, de interne vijanden uit hun functie gezet worden en adequaat gestraft worden. Het zijn ook zij die verantwoordelijk zijn voor het feit dat de economisch sabotage kan plaatsvinden. De bureaucratie moet verdwijnen. Geen enkele functie mag nog toegewezen worden door de partij of de staat. Leidinggevende posities moeten door het volk, door de basis, verkozen en gecontroleerd worden, en zij die niet voldoen moeten door het volk afzetbaar zijn.
De bestrijding van de grote “bachaqueros” zal automatisch als gevolg hebben dat de kleine “bachaqueros” verdwijnen.
Voorlopig echter ziet het er niet zo goed uit. De regering denkt er onder andere aan om eerder genationaliseerde bedrijven opnieuw te privatiseren, door aandelen ervan aan te bieden aan privé-investeerders of -bedrijven. Juan Arias, voorzitter van het Presidentieel Systeem van Genationaliseerde en Gerecupereerde Bedrijven, deed dat voorstel in juli 2015. Arias: “We hebben geen schrik van de opname van privébedrijven in het systeem”(v). Een belangrijke stap, in de verkeerde richting weliswaar.
We rekenen op het volk om een en ander bij te sturen. Want gelukkig is de erfenis van Chávez nog steeds aanwezig onder de mensen, in de communes, bij de studenten, de arbeiders en de boeren. Ze zijn georganiseerd en hebben nog steeds inspraak. De progressieve bewegingen, wereldwijd, rekenen op hen. We rekenen ook op kameraad Maduro om dringend gepaste maatregelen te treffen, want dat zal nodig zijn als we op een overwinning willen klinken bij de parlementsverkiezingen in december 2015.
Patrick Hens
Handen Af van Venezuela
Facebook: http://www.handsoffvenezuela.org/nederlands/
Website: https://www.facebook.com/groups/handenafvanvenezuela/
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
(ii) http://venezuelanalysis.com/news/11483
(iii) http://www.el-nacional.com/economia/Bs-cobran-regulada-llega-frigorificos_0_665333659.html
(iv) http://www.aporrea.org/actualidad/n228852.html
Please help build the campaign by