Nederlands
Sidor: personeel richting arbeiderscontrole
- 29 September 2008
Onmiddellijk na de beslissing van Chavez om het grote staalbedrijf SIDOR te nationaliseren brak het feest los onder de arbeiders. Jose Acarigua, voorzitter van de vakbond SUTISS, beschreef het als een "overwinning op het kapitalisme". José Melendez, een andere vakbondsman, had het over de "bevrijding van het juk van de multinational".
Paolo Rocca, eigenaar van Techint, de Argentijnse multinational die SIDOR voor een spotprijs opkocht tien jaar geleden, reageerde met een paniekerige brief aan president Chavez. Bijna smekend schrijft hij in deze brief bereid te zijn tegemoet te komen aan de eisen van de arbeiders. Daarom vraagt hij de regering terug te komen op haar beslissing. De brief zwijgt echter in alle talen over het belangrijkste struikelblok, namelijk de eis voor de stopzetting van het stelsel van onderaanneming. De bedrijfsleiding nam ook contact met de Argentijnse regering van Cristina Kirchner met de hoop hier steun te vinden voor de belangen van de multinational. De machtige patroonsorganisatie, de Union Industrial de Argentina (UIA) kwam eveneens uit het bos om zich te verzetten tegen de nationalisatie. Tegelijkertijd waarschuwde de UIA voor de "triestige gevolgen".
In een nationale radio- en televisie-uitzending bevestigde Chavez zijn besluit om de vierde grootste staalproducent van Latijns-Amerika te nationaliseren. Op hetzelfde moment meldde het personeel dat er vreemde zaken plaats vonden in het bedrijf gevestigd in Bolivar. Donderdagavond 10 april kwam het automatische productiesysteem tot stilstand (SAP). Het gaat hier over het elektronische zenuwcentrum van het bedrijf dat instaat voor de aankoop van stukken, de levering van bestellingen enzovoort. De managers beweerden dat het enkel om een routine 'onderhoudsoperatie' ging. Op televisie legden de arbeiders uit dat normaal gezien een onderhoud niet meer dan een half uur duurt en er steeds op voorhand van verwittigd wordt. Voor meer dan 13 uur konden de arbeiders zich niet meer aansluiten op het systeem. Pas nadat een groep arbeiders de managers op de personeelsdienst bedreigden, kwam alles weer in orde. Het personeel verdenkt de bedrijfsdirectie ervan documenten en vertrouwelijke informatie weg te smokkelen naar Argentinië. Mogelijk was het ook een poging om de normale werking van het bedrijf te saboteren. "Ze willen doen wat ze tijdens de olie lock-out gedaan hebben met PDVSA, toen de managers ook het elektronische centrum van het bedrijf hadden gesaboteerd," vertelt een van de arbeiders. "We gaan ze echter niet laten doen," voegt hij hieraan toe.
Bewogen door een duidelijk revolutionair en klasseninstinct vroegen de arbeiders dat de regering onmiddellijk een commissie naar het bedrijf zou zenden om over te gaan tot de overname van het bedrijf. Ondertussen zouden zij de installaties beschermen en zorgen voor de nodige technische en administratieve informatie om het bedrijf normaal te doen functioneren. Met andere woorden, allemaal stappen in de richting naar de toepassing van arbeiderscontrole. Dit is nog versterkt door het gevoel dat het bedrijf hun eigendom is geworden en dat van het Venezolaanse volk. Gedurende een paar uur onderbraken de arbeiders ook de levering van goederen omdat de toestand niet duidelijk was. Pas nadat ze waarborgen hadden gekregen van de regering gingen ze over tot het laden van de vrachtwagens. Enkel de levering voor de eigen nationale economie werd toegestaan. De bestellingen voor de VS werden gestopt.
Donderdag vond een ander incident plaats. Een cameraploeg die beweerde voor de nationale televisie te filmen (VTV) in het bedrijf bleek gelogen te hebben. De videotapes werden onmiddellijk in beslag genomen door de personeelsleden. Ze vermoedden dat het om een provocatie ging waarbij een groep ingehuurde criminelen zouden ingezet worden om machines en andere installaties te vernietigen. De videobeelden daarvan zouden dan uitgezonden worden om de arbeiders ervan te beschuldigen hooligans te zijn. Dit manoeuvre faalde eveneens.
De beslissing van de nationalisatie had een onmiddellijk effect op de hele arbeidersklasse in Venezuela. Berichten van solidariteit kwamen binnen vanuit het hele land en vanuit talrijke arbeidersgroepen, waaronder de groep 'Control Obrero' (Arbeiderscontrole) van het grote openbare aluminiumbedrijf CVG Venalum. Een van de hete hangijzers zal het lot zijn van de 9000 arbeiders uit de onderaannemingen. Deze willen opgenomen worden in het moederbedrijf. Daniel Rodriguez, de secretaris van de vakbond SUTISS, eiste daarom ook de nationalisatie van de onderaannemingen. "De president moet de zaak onderzoeken van Matessi en Tasca en andere bedrijven. Wij zijn bereid ze te bezetten om de nationalisatie ervan voor te bereiden."
Net zoals in de tijd van de lock-out van 2002 in PDVSA zijn alle voorwaarden rijp voor de ontwikkeling van arbeiderscontrole in SIDOR. Dat zou kunnen gebeuren door op een massavergadering bijeen geroepen door de vakbond een Bedrijfsraad te verkiezen met afgevaardigden uit alle werkplaatsen en diensten van de onderneming. Deze raad neemt dan de verantwoordelijkheid over het runnen van alle aspecten van de productie, incluis de controle over de managers en de ingenieurs. Personeel uit de onderaannemingen zouden dan ook in dezelfde bedrijfsraad zetelen. Dat zou een eerste stap zijn naar een eengemaakt staalbedrijf.
De arbeiders hebben nu een overwinning behaald. In de volgende dagen en weken zullen ze echter oog in oog staan met andere vijanden. Aan de ene kant zal de multinationale onderneming alles doen om de regering onder druk te zetten, gevoelige en strategische informatie weg te smokkelen uit het bedrijf en de productie proberen te verstoren. Aan de andere kant blijven de reformistische en bureaucratische sectoren van de regering en het staatsapparaat ook niet met gekruiste armen zitten. Zij gaan alles doen om de inhoud van de overwinning te verwateren en de macht uit de handen van de arbeiders en hun vakbond te halen. Er is al sprake om nationaal kapitaal te betrekken bij SIDOR. Delen van de regering hebben zich uitgesproken tegen arbeiderscontrole in de strategische sectoren van de economie. Machtige belangengroepen zijn aan het werk en die hebben in het verleden het experiment met arbeiderscontrole bij het aluminiumbedrijf ALCASA doen kapseizen. Waakzaamheid is dus geboden. Deze overwinning is slechts een stap naar effectieve arbeiderscontrole en zelfbeheer bij SIDOR en de integratie van de staalindustrie in een nationaal productieplan.